1644 r.

Na początku XVII wieku Zygmunt III Waza zlecił wykonanie marmurowej kolumny, która swoją wielkością miała przyćmić znane kolumny rzymskie, będąc jednocześnie świadectwem jego militarnych sukcesów. W trakcie prac w kamieniołomie kolumna pękła, a król zaniechał dokończenia dzieła. Przez blisko czterdzieści lat dwie części kolumny przeleżały w Czerwonej Górze niedaleko Chęcin.

Syn i następca Zygmunta III, Władysław IV, postanowił wykorzystać dłuższy, liczący około dziewięciu metrów fragment kolumny na pomnik dla swego ojca. Po skomplikowanych zabiegach, związanych z transportem kolumny drogą wodną i lądową, w czerwcu 1643 roku przetransportowano ją do Warszawy, na Plac Zamkowy. Tu, przed Bramą Krakowską, wzniesiono cokół, na którym ustawiono trzon kolumny. Nad przebiegiem prac czuwał królewski budowniczy z Włoch Constantino Tencalla. Posąg Zygmunta III wykonał rzeźbiarz z Bolonii Clemente Molli, a odlał z brązu królewski ludwisarz Daniel Tym.

15 maja 1644 roku na szczycie kolumny ustawiono statuę Zygmunta III Wazy, która ze względu na wysokość wzbudziła sensację wśród mieszkańców Warszawy (przekraczała 23 metry). Podziw budziły również harmonijne proporcje całości i użyte materiały: baza kolumny wykonana z czarnego marmuru, kolumna z czerwonego, a posąg i cztery tablice odlane z brązu z pozłacanymi detalami. Uroczyste odsłonięcie pomnika-kolumny nastąpiło 24 listopada 1644 roku. Kolumna była wówczas pierwszym pomnikiem w Warszawie i jednocześnie pierwszą kolumną upamiętniającą i gloryfikującą osobę świecką.